ارگونومیهای بصری و رنگ
احتمالا یکی از ویژگیهای کمتر شناخته شده رنگ مناسب، نقش آن در حفظ کارایی بصری و راحتی است. فرآیند تطابق چشم به عکسالعمل فوری چشم برای تغییر در شدت نورهای مختلف نیاز دارد. بازتاب نور کم باعث گشادگی مردمک چشم میشود و بالعکس بازتاب نور زیاد تنگتر شدن مردمک را در پی دارد. چشم، شدت نور را میبیند نه شدت روشنایی. شدت نور، همان چیزی است که چشمها پس از بازتاب نور از سطوح (دیوارها، کف و لوازم خانه) دریافت میکنند. در صورتی که تفاوت بین شدت نور و منظره زیاد باشد، ماهیچه عنبیه چشم به منظور انجام عمل تطابق کشیده میشود و موجب خستگی چشم میشود. مطالعات نشان دادهاند که تفاوت مناسب شدت نور از خستگی چشم جلوگیری میکند و در افزایش تیزهوشی بصری و همچنین بهرهوری موثر است.
رنگ توسط سطوح جذب میشود و تنها مقدار معینی از نور منعکس میشوند. این اندازهگیریها به عنوان میزان بازتاب نور شناخته میشوند. تمامی شرکتهای رنگ آنها را با نام LR یا LRV معرفی میکنند.
معیارهای بینالمللی برای نرخ بازتاب نور در یک فضا ۳-۱ در نظر گرفته میشود. با این روش کف باید حدود ۲۰ درصد، لوازم و مبلمان ۲۵تا۴۰ درصد و دیوارها ۴۰ تا ۶۰ درصد نور را بازتاب کنند. ۳-۱ به معنای تقسیم روشنترین رنگ (۶۰ درصد) به تیرهترین رنگ (۲۰درصد) است. با این حال، ارگونومیهای بصری، طراحان رنگ نیستند و هنوز نیازمند طراح/تعیین کننده رنگ خواهیم بود. شرایطی را در نظر بگیرید که دیوار زردی با بازتاب ۶۰ درصد داشته باشیم. در این حالت دیوار دیگر زرد محسوب نمیشود و زرد مایل به قهوهای شناخته میشود. برای این مواقع راه حلی وجود دارد. برای مثال اگر دیوارها تا ۷۵ درصد نور را بازتاب میکنند، نیاز است که درصد بازتاب کف و لوازم خانه نیز افزایش یابد تا تضاد بین روشنی و تیرگی در حالت تعادل نگه داشته میشود. جالب است بدانید اگر انجمن طراحی این قانون را میدانستند، رنگ سفید از دیوارهای خانهها حذف میشد و تنها سقفها با بازتاب ۸۰ تا ۹۰ درصد قابل قبول به شمار میرفتند.
شکاف کاربردی
دکتر کولر در سند D15:81 برای شورای سوئدی تحقیقات ساختمانسازی در رابطه با اثرات نور و رنگ اینگونه نوشت: «در طول دوره این کار، آشکار شد حقایق و نتایج بیشماری وجود دارد که تقریبا هیچ وقت در عمل و آموزش در نظر گرفته نشدهاند. بنابراین، از طرفی در تحقیقات و از طرف دیگر در تجربههای عملی شکافی پیدا میشود: یک گپ (شکاف) کاربردی افتضاح»
بیانیه او باعث نگرانیهای زیادی در موسسه بینالمللی مشاوران/طراحان رنگ IACC شد. این موسسه در سال ۱۹۵۷ با مشارکت حدود ۵۰ معمار، طراح، هنرمند، مربی، روانشناس و دانشمند از دوازده کشور مختلف تاسیس شد. انگیزه آنها از تاسیس این موسسه، عدم آموزش صحیح و شایسته در حرفههایی بود که در فعالیت خود به استفاده از رنگ نیاز داشتند. با همکاری کارشناسان شناخته شده ملی و بینالمللی، برنامه آموزش-اعتبارگذاری در سالزبورگ اتریش و تحت راهنمایی دکتر هانریش فیرلینگ (Dr. Heinrich Frieling)، موسس موسسه روانشناسی رنگ آلمان شروع به کار کرد. در حال حاضر این موسسه با نام آکادمی IACC برای رنگ و محیط زیست شناخته میشود. تا به امروز، این برنامه در ایالات متحده برای همه شرکت کنندگان بینالمللی انگلیسی زبان، میلان، ایتالیا و مدرسه IACC ژاپن برای رنگ و طراحی داخلی، ناگویا، کیوتو، فوکوکا، هیروشیما و ساپورو انجام شده است.
شکی نیست محدود کردن رنگ به کاربرد آن در دکوراسیون درست نیست و همچنین ویژگیهای رنگ تنها با تفاسیر شخصی یا کاربرد رنگهای روی مد و براساس اصطلاحات طراحی را نمیتوان توضیح داد. انسانها با مرکز قرار دادن خود و اهدافشان به طراحی اماکن مختلف میپردازند. بنابراین بهتر است با رعایت همه نکات علاقه خود را به فراهم آوردن محیط آرام و مورد نظر خود به نمایش بگذارد.